مشاور كودك

همه والدين در تربيت فرزندانشان ممكن است دچار مشكلاتي باشند و البته خيلي‌ها فكر مي‌كنند كه از مشاوره بي‌نياز هستند و مي‌توانند به تنهايي از پس اين مسايل بر بيايند و آنها را كنترل كنند.

اگر چه همه ما به كمك مشاوره با متخصصين مي‌توانيم در امر تربيت فرزندانمان موفق‌تر باشيم، اما گاهي دوران كودكي و نوجواني براي فرزندان ما مسايلي بوجود مي‌آورد كه نياز به مراقبتهايي تخصصي‌تر و حرفه اي تر  پيدا مي‌كنند، در چنين شرايطي اگر دير متوجه مشكل شده وبراي كمك گرفتن از متخصصين اقدام نكنيم ممكن است فرصت هاي بررسي رفتار و بهينه كردن رفتار فرزندمان را از دست بدهيم و آنوقت است كه از اين تأخير پشيمان خواهيم شد.  در اين ميان مراجعه به مشاور روانشناس كودك و نوجوان مي تواند به ميزان زيادي به والدين براي رشد و پرورش و تربيت فرزندشان كمك كند.

مشاوره كودك و نوجوان

پدر و مادر ها بايد بپذيرند كه در زمينه تربيت فرزند ممكن است تجربه كافي نداشته باشد و درمواردي نيز كمك گرفتن از پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها نيز نميتوان راه حل اين مشكلات و مسائل باشد . بنا براين داشتن يك مشاور تربيت كودك ونوجوان مي تواند به طور بسيار موثري به والدين در راستاي تربيت فرزندشان كمك كند.

مشاوره كودكان در مقايسه با بزرگسالان احتياج به وقت ، توجه و دقت بيشتري دارد . اگر قرار باشد كه براي همه گروههاي سني از يك روش و متد مشاوره اي استفاده كنيم قطعا به جواب نخواهيم رسيد و در مواردي نيز كودك  با ما ارتباط برقرار نخواهد كرد در تنيجه حس اعتماد در او ايجاد نميشود و درد و دل ها و مشكلات خود را براي ما بازگو نخواهد كرد. بنا براين متد درماني او يا به مدت زيادي طول خواهد كشيدو يا با مشكل روبرو خواهد شد .

يك مشاوران كودك بايد به او اين اجازه را بدهد تا به صورت راحت و آزادانه درباره ي رازها و يا هرآنچه او را آزار ميدهد سخن بگويد . مشاور كودك و نوجوان مي تواند در كنار مشاوره كلامي از روش هاي مفيد ديگري نظير بازي درماني،بازي با گل رس ، رسم اشكال هنري متنوع و پرسيدن نظر كودك و تست هاي روان شناسي متناسب با سن كودك نيز استفاده كند.

چرا مشاوره تلفني ؟

بهوش باشيد و مسائلي كه حتي به نظر خودتان كوچك هستند را جدي تلقي كنيد و اگر مشغله ي كاري داريد و فكر مي كنيد مراجعه ي حضوري به مراكز مشاوره و صحبت كردن به صورت حضوري با مشاور كودك ، اتلاف وقت و هزينه است ، مي توانيد به راحتي با مشاوره تلفني آنلاين ، مشاوره تلفني رايگان از طريق تلفن منزلتان با شماره تلفن هايي كه در صفحه موجود است ، تماس گرفته و از همانجا در منزل خودتان ، پيگير مسائل مربوط به كودكتان باشيد . 

فرياد زدن كودك

مسئله تربيت فرزند يكي از مواردي است كه والدين بايد به آن بسيار توجهكنند . از آنجايي كه كودكان و نوجوانان رفتاري دارند كه در نظر والدين خطا است ويا مشكل دارد ولي در بسياري از موارد والدين هستند كه رفتار نامناسبي در برخورد ويا تربيت فرزند خود نشان مي دهند .

 كودكان و نوجوانان طاقت كمي دارند و امكان دارد تصميماتي عجولانهبگيرند ، درخواستي نامعقول داشته باشند چرا كه به جاي تفكر و رفتار منطقي بيشتراحساسي عمل مي كنند . در اين موارد شايد غر بزنند ، فرياد بزنند ، زود خسته شوند ،گريه كنند و در كل رفتاري نشان دهند كه زياد منطقي به نظر نرسد.

دلايل فرياد زدن كودك؟

در مورد فرياد زدن كودكان و نوجوانان والدين بهتر است كه رفتاري مشابهآنها و يا رفتاري كه سبب ادامه بگو مگو يا فرياد هاي بيشتر شود نشان ندهند. برخيكودكان در صورت برخورد صريح والدين بيشتر لج مي كنند و برخي ديگر در صورتي كهواكنشي نبينند يا احساس كنند كه به آنها توجه نمي شود رفتار نامناسب خود را ادامهو يا بيشتر مي كنند .

كودكان چرا فرياد مي زنند؟

بهتر است ابتدا والدين دلايل فرياد زدن كودكان را بفمند و سپس براي آنراه حل در نظر بگيرند چرا كه دليل هر فرياد زدني با ديگري فرق دارد .كودكان درچندين حالت ممكن است فرياد بزنند :

• 1-      در حالتي كه با درخواست آنها موافقت نشود . در مواردي كه احساس كنندبه آنها توجه نمي شود .
• 2-      در حالتي كه سيستم دفاعي بدنشان واكنش نشان دهد كه با فرياد زدن نيازبه كمك را در خواست مي كنند

راهكار فرياد زدن كودك

در اين موارد والدين ميتوانند :

• 1-     با كودك صحبت كنند و با پرسش او را متوجه كنند كه تصميمش مناسب است ياخير؟  يا دلايل درخواستش را بپرسند چرا كههميشه امكان دارد والدين نيز اشتباه برداشت كند . به او توجه كنند ، نوازش كنند و بفهمانندكه هميشه او را دوست دارند .
• 2-      در اين موارد بايد به او توجه كرد و به او كمك كرد

مشاوره تلفني

laدر مواردي كه دليل فرياد زدن كودك را متوجه نمي شويد بهتر است ازمشاور روان شناس كودك و نوجوان كمك بگيريد. در مواردي نيز كه مراجعه به اين روانشناسان متخصص سخت است مي توانيد از طريق مشاوره تلفني راهنمايي دريافت كنيد .

كودكان باهوش:

هوش بطوركلي معنايي كاملا انتزاعي است . به اين معني كه نمي توانيم مجموعه اي محسوس و عيني را براي تعريف ان نام ببريم . بطور ساده تر هوش مجموعه اي از فراينده هاست كه در شدت و ضعف برخي رفتارهاي فرد نمايان ميشود كه اين رفتار منجر به فعاليتي هدفمند و سازگار با محيط ميگردد . به بيان ديگر هوش نوعي توانايي و قابليت است كه باعث ميشود فرد بصورت منطقي فكر كند و اعمالي كه بدنبال اين انديشيدن انجام ميدهد هدفدار و منطق با محيط است .   

استدلال كردن و اموختن معلومات و پردازش مفاهيم ميتواند از دايره ي هوش مفهوم ان باشد.

در مورد تعريف مفهوم هوش، روان‌شناسان به دو گروه تقسيم شده‌اند: گروه اول بر اين اعتقادند كه هوش، از يك استعداد كلي و واحد تشكيل مي‌شود، اما گروه دوم معتقدند انواع مختلف هوش وجود دارد. آنچه تعريف دقيق از هوش را دچار مناقشه مي‌كند آن است كه هوش يك مفهوم انتزاعي است و در واقع هيچ‌گونه پايه محسوس، عيني و فيزيكي ندارد. هوش، يك برچسب كلي براي گروهي از فرآيندهاست كه از رفتارها و پاسخ‌هاي آشكار افراد استنباط مي‌شود .

ديويد وكسلر، از معروف‌ترين كساني است كه تعريف نافذي از هوش ارائه نموده است. از نظر وي، هوش عبارت است از توانايي كلي و جامع در فرد كه باعث تفكر منطقي، فعاليت هدفمند و سازگاري با محيط مي‌شود. در نظر وي، هوش يك توانايي جامع است..

از عواملي كه در هوش كودك تايثر دارد ميتوان گفت:

-تغذيه كودك

-خواب كافي كودك

-اختصاص دادن وقتي براي مطالعه

-نواختن موسيقي و اموزش ان به كودك

-اموزش مهارتهاي اجتماعي

نقش والدين در تقويت هوش كودكان:

نقش والدين در تربيت فرزندان شايسته در اينجا نمايانگر مي شود بدين ترتيب كه والديني كه مي بينند كودكشان اين توانايي را دارد كه مانند آن ها صحبت كند و يا مسائل ديگر ؛ بايد بتوانند كه اين قابليت و توانايي را در مسير مشخص براي كودك رهبري كنند ، تا كودك بتواند در حوزه هايي كه براي او سودمند و ثمر بخش است اطلاعات خود را افزايش دهد . در واقع والدين با اين جهت دهي ضمن اينكه درس ادب و نزاكت را به كودك خود مي آموزند در نهايت كودك موفق و باهوش نيزخواهند داشت . همچنين ميتوانيد براي راهنمايي و دريافت اطلاعات براي پيشرفت و  كمك به كودكتان با متخصصان روانشناسي و يا در صورت عدم دسترسي به مراكز ميتوانيد با تماس به مشاوران تلفني و انلاين اطلاعات مورد نياز خود را دريافت كنيد .

كودك با ادب يا كمرو ؟

همه پدر و مادر ها مي خواهند كودكاني مودب داشته باشند كه به آن ها افتخار كنند و ببالند اما مسئله پرورش و تربيت فرزندان مسئله مهم و در عين حال سختي است آن هم با وجود رسانه هاي جمعي و شبكه هاي مجازي بي انتها كه روزانه ميليونها اطلاعات و عبارات و فرهنگهاي مختلف را وارد خانه هاي ما و ذهن فرزندانمان ميكند . برخي پدر و مادر ها ترجيح مي دهند كه كودكي كم رو داشته باشند تا كودك پرخاشگر .

. در اين مورد كه كودك با ادب داشته باشيم يا كودك كم رو با شما سخن خواهيم گفت

تربيت كودك مودب و آموزش مهارت ها به او:

صحبت كردن با كودك: 

مطمئنا با والديني روبرو شده ايد كه مرتبا به كودكان خود گوشزد مي كنند كه ” شلوغ نكن ” ، “گريه نكن ” و عباراتي ازاين دست...

علم روانشناسي ثابت كرده كه نبايد به كودكان بگوييم چه كار نكن بلكه بايد بگوييم چه كار بكن مثلا از آنها بخواهيم در مواجه با بزرگترها طوري رفتار كنند كه بزرگتر از او تعريف كند و در قبال كاري كه ديگران براي آنها انجام ميدهند تشكر كنند  و به آنها ياد بدهيم به روحيات ديگران احترام بگذارند نه اينكه سعي شان فقط خوشحال كردن ديگران باشد بلكه در صورت برخورد با فرد ناراحت در برطرف كردن مشكل او بكوشند . به عبارتي روابط اجتماعي كودك را تقويت كنيم .

 يك ترفند كه براي پرورش اين خصلت در شخصيت كودكان ميتوان از آن استفاده كرد اين است كه با استفاده از عكس چهره ها حالات مختلف را به كودك بياموزيم .

مودبانه صحبت كردن با كودكان:

گاهي پيش مي ايد كه پدر و مادرها براي خريد به فروشگاه مي روند يا در يك مهماني خانوادگي شركت ميكنند و كودك شروع به حرفهاي بي ادبانه ميكنند يا بيقراري و گريه ميكند . در اين موارد بايد كودك را واقع بين سازيم . به اين صورت كه او را به بيرون از فروشگاه يا محل مهماني ببريم ، براي او داستان يا مطلبي از كتاب يا گوشي همراه خود بخوانيم بعد از او بپرسيم : حالا آرام شدي ؟ سپس به محل خريد يا مهماني بازگرديم . اين  كار به كودك اين بينش را ميدهد كه گريه كردن او والدين را از هدفشان به عقب نميكشاند . اين را يادمان باشد كه همانگونه كه والدين در خانه با هم صحبت و برخورد ميكنند كودكانشان نيز به همان صورت رفتار خواهند كرد . كودكان از همان بدو تولد و يا حتي زماني كه در شكم مادرهستند ميشنوند و ياد ميگيرند ، پس بايد از همان ابتدا مودبانه صحبت كردن در كودكان را در آن ها نهادينه كنيم .

چگونه به كودكان كمرو خود كمك كنيم :

والدين نبايد كمرو بودن فرزندان خود را نشانه ادب و متانت او قلمداد كنند اگر والدين خجالتي و كمرويي فرزند خود راشناسايي نكنند ممكن است باعث از بين رفتن استعدادهاي بالقوه ي كودك شود . همچنين وقتي ميدانند فرزندشان كمي خجالتي و كمرو است به او بر چسب خجالتي نزنند بلكه دليل اين واكنش را از او جويا شوند و علت را شناسايي كنند و در صدد برطرف كردن كردن اين مشكل برآيند.

مثلا : در يك جمع وقتي مي بينيد فرزندتان اعتماد به نفس كافي براي ارتباط با ديگران را ندارد ، نبايد بگوييد ” فرزند ما خجالتيه” يا در صورت گفتن اين عبارت با گفتن اينكه “اما يه نقاش با استعداده ” جبران كنيد و اينگونه اعتماد به نفس كودك را تقويت كرده و با فرزندان همدلي كنيد ، وقتي مي بينيد از حضور در جمع يا در ميان دوستان دوري مي كند به او بگوييد من هم احساس تو را داشتم و  فكر ميكردم همه فقط مرا تماشا مي كنند با اين كار او احساس تنهايي نمي كند و خود سعي ميكند كه راهي براي اين مشكل بيابد .

در واقع شما ميتوانيد با رفتارتان به كودك بياموزيد كه چگونه كودك شاد و سرزنده باشد . الگوپذيري كودكان از والدين بطور كلي مي تواند شخصيت آنها را در زمينه هاي مختلف شكل دهد . شما با رفتار و برخوردتان تا حد زيادي تاثيرگذار خواهيد بود . براي دريافت مشاوره كودك و نوجوان درمورد اينكه كودك باادب داشته باشيم نه كم رو مي توانيم از متخصصان روانشناسي كودك و نوجوان يا مشاوران تلفني و آنلاين راهنمايي بگيريد .

ترك تحصيل نوجوانان

در دنيا نظام هاي آموزشي متفاوتي وجود دارد كه هر كدام مي توانند نتايج مختلفي در روند تحصيلي نوجوانان داشته باشند. به طور مثال نظام هاي آموزشي دانش آموز محور با نظام هاي آموزشي معلم محور همچون نظام آموزشي ايران تفاوت هاي زيادي در عملكرد و نتيجه خواهد داشت. در حال حاضر در جامعه شاهد ترك تحصيل نوجوانان به صورت شايعي هستيم و يا در صورت ادامه تحصيل ، بي رغبتي و عدم علاقه به تحصيل مخصوصاً در نوجوانان پسر مي بينيم.

دلايل ترك تحصيل نوجوانان :

ترك تحصيل براي نوجوانان مي تواند دلايل مختلفي داشته باشد. افسردگي كه خود يكي از اختلالات سلامت روان مي باشد و خود نيز دلايل متفاوتي دارد يكي از دلايل عمده ترك تحصيل نوجوانان است. افسردگي مي تواند به علت هدف نداشتن نوجوان ، عدم آموزش و هدايت تحصيلي صحيح ، عدم وجود اشتياق براي ادامه تحصيل ، تنبلي و غيره باشد. يكي ديگر از دلايل كه باعث ترك تحصيل نوجوانان شده تغيير سبك زندگي و البته متناسب با آن تغيير نكردن نظام هاي آموزشي است. تكنولوژي و گوشي هاي همراه به شكل بسيار شديدي زندگي نوجوانان را تحت تغيير داده اند و شرايط زندگي آن ها را بسيار متفاوت كرده اند و مي توانند يكي از عوامل مهم حواس پرتي و عدم علاقه نوجوانان به تحصيل و درس خواندن باشد. همين تغيير شرايط باعث شده كه آمار ترك تحصيل در نوجوانان در كشورهاي همچون ايران كه نظام آموزشي متناسب با شرايط تغيير نكرده افزايش يابد.

يكي ديگر از دلايل ترك تحصيل نوجوانان محيط هاي آموزشي و برخورد معلمان با دانش آموزان است. در شرايطي كه در محيط هاي آموزشي معلمان نتوانند آموزش هاي صحيح را به نوجوانان بدهند و با برخوردهاي درست محيط را براي آن ها امن كنند اين محيط ها خود مي توانند يكي از دلايل فرار نوجوانان و كودكان از مدرسه باشد. پدر و مادر و محيط خانواده يكي ديگر از دلايل كاهش علاقه نوجوانان به تحصيل مي باشد. به صورتي كه اگر نوجوان در خانواده و در خانه از سمت پدر و مادر حمايت نشده و دقدقه هايي داشته باشد كه براي او دقدقه هايي بزرگ تلقي شود باعث عدم تمركز كودك و نوجوان در مدرسه شده و به همين علت باعث دور شدن از روند تحصيل و روند آموزش و افت تحصيلي براي او خواهد بود. خود پديده افت تحصيلي و كاهش رغبت دانش آموزان به تحصيل پديده اي چند عاملي است كه از عوامل آن مي توان به موارد زير اشاره كرد :

بحران هاي دوران نوجواني

هويت يابي نوجوان

اضطراب هاي ناشي از محيط و خانواده

افسردگي و حتي بيماري هايي مثل اوتيسم

نقش سلامت روان در عملكرد تحصيلي نوجوانان :

سلامت روان و عملكرد تحصيلي نوجوانان رابطه بسيار تنگاتنگ با هم دارند. سلامت روان خود مقوله بسيار پيچيده و تخصصي است كه بايد هميشه خانواده ها ، كودكان و نوجوانان خود را از اين لحاظ بررسي كرده و مراقب آن ها باشند و در صورت لزوم به مركز مشاوره و روانشناسان متخصص مراجعه كنند. در اين مسير روانشناسان متخصص نوجوانان مي توانند بسيار به خانواده ها كمك كنند چرا كه آن ها با بحران هاي ويژه اين دوره آشنا بوده و مي توانند نوجوان را با مشاوره هاي خود به مسير درست هدايت كرده و والدين را كه اكثرا نسبت به روش هاي صحيح تربيتي و برخورد با نوجوانان ناآگاه هستند ، آگاه كنند. در شرايط و مواردي كه خانواده ها و حتي خود نوجوان با بحران هايي روبرو مي شوند كه بايد حتما آن ها را حل كنند و مشكل خود را برطرف كنند درصورت عدم توانايي مراجعه حضوري به مركز روانشناسي مي توانند از خدمات مشاوره تلفني و يا همچنين از خدمات جديد همچون مشاوره آنلاين استفاده كنند كه مي توانند بسيار مفيد بوده و شرايط زندگي را راحت تر كرده و ميزان افت تحصيلي و عدم اشتياق نوجوانان به تحصيل را كاهش دهند.

تست هوش كودكان

داشتن كودك باهوش يكي از آرزوهاي والدين است كه براي اين كار حاضرند هزينه هاي زيادي براي فرزند خود متحمل شوند و خدمات آموزشي خاصي را براي او درنظر بگيرند. اما همين موضوع هوش كودكان مقوله اي بسيار پيچيده اي است كه بايد توسط متخصصان همين زمينه اندازه گيري شود و براي اين كار آزمون ها و روش هاي مختلفي وجود دارد. تست هوش و يا سنجش ضريب هوشي كودكان در مراكز مختلف و با امكانات متفاوت از جمله آزمون هاي كتبي و يا آزمون هاي كامپيوتري انجام مي شود كه اين آزمون ها به والدين كمك مي كند تا از بهره هوشي فرزند خود آگاه شوند و تشخيص دهند و متناسب با آن خدمات و امكانات آموزشي خاصي را براي كودك خود فراهم كنند و يا در صورت پايين بودن بهره هوشي كودك با اقدامات و آموزش هاي خاص و يا درمان هاي ويژه ضريب هوشي و ديگر توانايي هاي مغزي او را افزايش دهند. از جمله آزمون هاي هوش مي توان به تست ديويد وكسلر اشاره كرد كه يكي از پرطرف دارترين آزمون ها براي سنجش بهره هوشي كودكان مي باشد كه مي توان ضريب هوشي آن ها را با توجه به رده سني آن ها تشخيص داد.

البته خود هوش مقوله پيچيده اي است كه تعريف هاي بسيار متعددي براي آن وجود دارد و مي توان المان هاي مختلفي براي سنجش هوش در نظر گرفت. شايد شما انواع هوش را شنيده باشيد، مثلاً هوش هيجاني ، هوش رياضي ، هوش نقاشي و ... به اين دليل انواع هوش وجود دارد كه تعريف يكسان و جامعي براي هوش وجود ندارد ولي معيارهاي سنجش مي تواند شناخت تقريبي از بهره هوشي كودك به ما بدهد. چيز ديگري كه از ضريب هوشي كودكان مي توان متوجه شد ، سن عقلي كودك مي باشد با اين تعريف كه هر چه بهره هوشي كودك بالا باشد سن عقلي او نيز بالاتر است.

در آزمون هاي سنجش هوش و سنجش IQ  كودكان انواع مختلف آزمون وجود دارد مانند آزمون هاي رياضي و عددي ، آزمون هاي نوشتاري ، آزمون هاي تصويري ، آزمون حافظه و ... كه اين ها با توجه به ردۀ سني كودكان مي تواند متفاوت باشد. بعد از سنجش هوش كودكان با آزمون هاي موجود ، هر آزمون طبقه بندي خاصي از ميزان هوش كودك را ارائه مي دهد. بطور مثال مي توان به طبقه بندي آزمون ديويد وكسلر اشاره كرد كه كودكان را از كودك كانا تا كودك نابغه طبقه بندي مي كند. البته بايد خاطر نشان كرد كه ضريب هوشي بسيار بالا و بالاتر از مقدار آزمون وكسلر يعني بالاتر از عدد 150 را مي توان در طبقه بندي كودكان استثنايي قرار داد.

بسيار لازم است كه والدين براي سنجش هوش كودكان خود و براي آگاهي از مقدار توانايي هاي مغزي آن ها به مراكز روانشناسي كودك و يا مشاوران متخصص كودك مراجعه كرده ولي در صورت عدم امكان از آزمون هاي آنلاين سنجش هوش و يا آزمون هاي تلفني سنجش هوش استفاده كنند.

روانشناسي كودكان بي سرپرست

كودكي و نوجواني دوران حساس از زندگي فرد است كه فرد بايد در آن دوران به شناخت و كشف استعداد هاي خود برسد تا بتواند براي آينده خود تصميم خوبي بگيرد. در اين دوران نياز به پشتيبان و سرپرست يك نياز اساسي است كه خانواده مهم ترين و بهترين گزينه است. كودكان و نوجواناني كه به دلايل مختلفي نظير آسيب هاي اجتماعي و خانوادگي مانند اعتياد ، طلاق ، فوت ، بيماري والدين و ... از زندگي در كنار خانواده محروم مي شوند و با شرايط بي سرپرست و بد سرپرست وارد جامعه مي شوند نيازمند مراقبت و ارايه خدمات روانشناسي خاصي هستند. مراقبتي كه آسيب هاي روحي و خلاء هاي هيجاني و عاطفي اين كودكان (نوجوانان) را پوشش دهد و كمك به رشد همه جانبه و پرورش استعداد هاي نهفته شان كند.

تكليف عمده نوجوان كسب هويت و استقلال است. يعني يافتن پاسخي به اين دو سوال: "من كه هستم؟" و "چه مي‌كنم؟" اين دوره را بايد دوره نقش‌آزمايي دانست، دوره‌اي كه فرد ممكن است براي تغيير شخصيت خود، رفتارها، عقايد و علايق مختلفي را مورد آزمايش قرار دهد و دست به هر كاري بزند.

كسب هويت يكي از مراحل مهم تحول رواني-اجتماعي در طول زندگي افراد است. تحول رواني اجتماعي در هر فرد طي 8 مرحله شكل مي گيرد كه از كودكي تا پيري ادامه دارد. در هر مرحله فرد با تعارضي روبرو مي شود و فرد در صورت حل موفقيت آميز  تعارض، مرحله بعدي را نيز بهتر آغاز مي كند. در هر مرحله فرد با نيرو هاي درون رواني و اجتماعي در ارتباط است و اين هر دو بر رشد و تحول فرد موثر هستند.

رشد اخلاقي،‌ تمرين، محيط  و تعادل جويي از عوامل موثر بر تحول رواني-اجتماعي هستند.

يكي از عوامل محيطي كه نقش اوليه در شخصيت افراد دارد، خانواده است. از وقتي كه كودك به رشد يافتگي اجتماعي مي رسد، خانواده و مدرسه نقش كليدي بازي مي­كنند.

بد سرپرستي و بي سرپرستي:

از آسيب ­هاي مهم خانواده، بدسرپرستي با بي ­سرپرستي است.

بي سرپرست به آن دسته از افرادي اطلاق مي شود كه بنا به دلايلي پدر و مادر خود را از دست داده اند يا اينكه والدين، آنها را رها كرده اند؛ و بد سرپرست به افرادي اطلاق مي شود كه به علل گوناگون از حمايت، مراقبت و نگهداري موثر توسط خانواده محروم بوده و مورد غفلت خانواده (جسمي يا رواني و هردو) قرار مي گيرند.

اين كودكان با مشكلات فراواني روبرو هستند. مشكلات اين كودكان نداشتن احساس امنيت و برطرف نشدن نيازهاي آنهاست. كودكاني كه در مراكز شبانه روزي هستند به دليل جابه جايي هاي مكرر از خانه به خانه ديگر و از خانه به شبانه روزي و از شبانه روزي به خانه تغيير سياست هاي مركز نگهداري، تغيير كارمندان امكانات رفاهي و تفريحي احساس بي ثباتي مي كنند. كمبود اعتماد به نفس و عدم بيان مشكلات با فرد مناسب و عدم مورد علاقه بودن از ديگر كمبودها و مشكلات روحي رفتاري اين كودكان مي باشد وجود خشونت رفتاري و بدني در بين آنها كمبود امكانات و سليقه هاي متفاوت آنها احساس محروميت از خانه و خانواده باعث بروز خشونت در بين آنها شده است. 

نحوه رفتار با كودكان بي سرپرست :

با اين كودكان نبايد طوري رفتار كرد كه احساس دلسوزي ، ترحم و تبعيض شما را متوجه شوند. بايد طوري رفتار كرد كه كودك متوجه خلاء والدينش نشود. مثلاً توجه و مهرباني بيش از اندازه ، خريدن اسباب بازي هاي متنوع ، ابراز علاقه و محبت بيش از حد ، فرق گذاشتن بين او و ساير كودكان و .. بيش از آنكه كودك را خوشحال كند مي تواند لطمات بدي بر روحيه او بگذارد.

 والدين مي توانند از مشاوران متخصص روانشناس كودك براي بهينه كردن روش هاي تربيتي كودك از طريق مشاوره حضوري و مشاوره غير حضوري مانند مشاوره تلفني استفاده كنند .

اختلال كم‌توجهي و بيش‌فعالي در كودكان چيست؟

اختلال‌ بيش‌ فعالي‌ كه‌ در اغلب‌ موارد با نقص‌ توجه‌ همراه‌ است، معمولاً در دوران‌ كودكي‌ بروز مي‌ كند.

مشكل بسياري از كودكان و البته نگراني بسياري از والدين فعاليت بيش از حد و عدم توانايي تمركز در كودكان است . اما ايا اگر فرزندمان اين علائم را داشت نشان دهنده اين اشت كه اختلال بيش فعالي دارد؟

كودك بيش فعال

كودكان‌ بيش ‌فعال‌ بسيار پرتحرك اند و نمي ‌توانند يك جا آرام‌ بنشينند. آنها اضافه‌ بر ناآرامي‌ بسيار زياد، نوعي‌ اضطرار و اجبار براي‌ خرابكاري‌ نيز دارند.هر چند اين كار ها را بدون قصد انجام مي دهند .

 آنان‌ اشيا را مي‌ شكنند يا پرتاب‌ مي‌ كنند. به ديگران ممكن است توهين كنند و همچنين‌ كنجكاوي‌ بسيار از خود نشان‌ مي‌ دهند. كارهاي‌ خطرناك‌ را دوست‌ دارند و ابداً احساس‌ خطر نمي ‌كنند. بنابراين‌ رفتارهايي‌ بي ‌مهابا از آنها سرمي ‌زند. برخي‌ از بزرگسالان‌ آنها را افرادي‌ بي ‌باك‌ و شجاع‌ تصور مي ‌كنند؛ در حالي‌ كه‌ اين‌ رفتارهاي‌ بي‌ مهابا نشانگر اين‌ واقعيت‌ است‌ كه‌ احساس‌ خطر واقعي - كه‌ يك‌ احساس‌ طبيعي‌ است‌ و بايستي‌ در كودكان‌ وجود داشته‌ باشد - در اين‌ بچه‌ ها وجود ندارد و يا به آن توجهي نمي كنند . بازي‌ هاي‌ خطرناك‌ را دوست دارند و علاقه‌ به‌ وسايلي‌ چون‌ كارد و چاقو و وسايل خطرناك نشانه‌ هاي‌ ديگري‌ از گرايش‌ها و رفتارهاي‌ غيرطبيعي‌ اين‌ بچه‌ هاست    . 

تشخيص اختلال بيشفعالي

تشخيص‌ اختلال‌ بيش فعالي در سنين‌ زير پنج‌ سال‌ قدري‌ مشكل‌ است زيرا امكان‌ دارد با رفتارهاي‌ طبيعي‌ و شيطنت ‌آميز كودكان‌ اشتباه‌ گرفته‌ شود. با اين ‌حال، متخصصان‌ مي‌ توانند اين‌ اختلال‌ را تشخيص‌ دهند و پيش‌ بيني‌هاي‌ لازم‌ را به‌ عمل‌ آورند . چنانچه‌ اين‌ بچه‌ها در سنين‌ كودكي‌ معالجه‌ نشوند، در دوره‌ نوجواني‌ احتمال‌ اين ‌كه‌ رفتارهاي‌ ضداجتماعي‌ داشته‌ باشند و يا دست به كار هاي خطرناك خواهند زد  و نيز حالات‌     افسردگي‌      در آنها به‌ وجود مي آيد .

مشاوره

 بنابراين‌ به‌ والدين‌ توصيه‌ مي ‌شود كه‌ حتماً در دوران‌ كودكي‌ براي‌ معالجه‌ اين‌ كودكان‌ اقدام‌ كنند    .     ميتوانند با مشاوران كودك و نوجوان و متخصصصان روانشناس كودك و نوجوان مشاوره بگيرند. ميتوان اين مشاوره در ابتدا به صورت غير حضوري مانند مشاوره تلفني باشد و در صورت حاد بودن موضوع مشاوره به صورت حضوري با مشاور متخصص روان شناس صورت گيرد .

تشخيص بيش فعالي در كودكان و نوجوانان

علل بيش فعالي در كودكان و نوجوانان

خصوصيات كودكان بيش فعال چيست ؟

بيش فعالي از چه سني شروع ميشود

ايا درماني براي بيش فعالان وجود دارد؟

نگرانيهاي والدين كودكان بيش فعال

:تنها گذاشتن اين كودكان در خانه يكي ازنگرانيهااست با وجود خطراتي كه انها را تهديد ميكند بخصوص سرك كشيدن انها در محيط اشپزخانه و بوجود امدن حوادث درد ناكي كه كم و بيش در مورد انها در اخبار حوادث و ساير شبكه هاي  اجتماعي ديده و شنيده ايم .

نگراني بعدي والدين حضور در مهمانيهاست كه با وجود شيطنت كودكان و مشكلاتي كه براي صاحب خانه و ساير مهمانها ايجاد ميكنند شب مهماني را براي والدين بسيار سخت ميكنند از انجايي كه كودكان بيش فعال سعي در جلب توجه هم دارند انرژي زيادي را از والدين ميگيرند . كودك بيش فعال با دست و پاي خود زياد بازي ميكند و به اصطلاح در جاي خود ميلولد ، همين مسئله در محيطهاي اموزشي نيز هست و معمولا كودك بيش فعال كلاس را ترك ميكند و دائم بي قراري ميكند.

نكته قابل توجه مغز پر تنش و فعال كودكان بيش فعال است. در مغز اين كودكان انتقال دهنده هاي عصبي با هورمونهاي سروتونين ، دوپامين ، نور اپي نفرين زياد سروكار دارد.

طبق تحقيقات صورت گرفته پسران سه برابر ذختران بيش فعالند و اين يك مسئله ثابت شده است پس والدين پسران بيش فعال نبايد فعاليت زياد فرزند خود را به منزله ناتواني خود در درك فرزندشان يا بي توجهي و بي احترامي فرزندانشان نسبت به خود تعبير كنند.

درمان كود ك بيش فعال

بدليل پيچيدگي روحيات كودكان در مان قطعي و ثابتي وجود ندارد اما والدين ويتوانند با رعايت برخي مسائل از وخيمتر شدن اوضاع جلوگيري كنند ، براي مثال هنگام صحبت كردن با كودك ارتباط چشمي خود را با او حفظ كنيد ، خود را در جاي او قرار دهيد  ، به كودك آموزش دهيد كه حواس خود را بر روي شخص گوينده متمركز كند ، درصورت درست انجام دادن وظايفي كه به او محول شده او را مورد تشويق قرار دهيد .شما ميتوانيد اين كار را بصورت بازي انجام دهيد با اصلاحاتي مانند "نگاهتو ازش برندار"يا "رادارتو روش ثابت كن"

نكته مهم بعدي رعايت رژيم غذايي ميباشد ، استفاده از مواد غذايي كافئين دار براي كودكان بيش فعال انرژي آنها را چندين برابر ميكند و اين مسئله كنترل آنها را براي والدين و اطرافيان كودك بسيارسختتر ميكند . تحقيقات بعمل آمده نشان ميدهد استفاده از سبزيجات ذر رژ يم غذايي تاثير مثبتي در رفتار كودكان بيش فعال دارد.

والدين كودكان بيش فعال هميشه نياز به راهنمايي و آموزش دارند و بايد از روانشناس كودك و نوجوان كمك بگيرند و يا به مركز مشاوره كودكان مراجعه كنند و يا حتي در مواقع ضروري با مشاوره تلفني تخصصي كودكان تماس بگيرند

مدارس مهمترين مراكز آموزشي كودكان در جهان هستند

هرساله بسياري از كودكان و نوجوانان در مدارس كودكان سراسر دنيا در حال آموزش و تحصيل هستند .  مدارس بايد علاوه بر تحصيل كودكان و نوجوانان محيط هايي سرشار از آموزش هاي مناسب باشد . آموزش روش هاي مناسب زندگي ، آموزش نحوه برخورد با مسائل ، آموزش نحوه ايجاد ارتباط با ديگران ، آموزش چگونگي حل كردن مشكلات و ... از جمله مواردي هستند كه كودكان و نوجوانان بايد درمدارس ياد بگيرند.

در حال حاضر علاوه بر مدارس مهد هاي كودك نيز نقش بسيار تعيين كننده اي در آموزش و نحوه تربيت كودكان  دارند چرا كه هر چه سن فرزند شما پايين تر باشد توانايي تاثير پذيري و انعطاف پذيري در آنها بيشتر است. مهد هاي كودك بايد آموزش هاي مناسب به كودكان بدهند . اين آموزش ها بايد علاوه بر تخصصي بودن و سازگاري با فرهنگ ايراني ، بايد متناسب با سن كودكان نيز باشد.

بايد در مهد كودك ها مهارت ها را به كودكان ياد دهند. ولي نقش اصلي در تربيت فرزندان را خود والدين ايفا مي كنند . هرچند در حال حاضر به دليل مشغله هاي كاري والدين وقت كمتري را با كودكان خود سپري مي كنند ولي تاثير آنها بر رفتار فرزندشان بسيار بسيار بيشتر از مهد ها و مدارس است . كودكان والدينشان را نگاه مي كنند و از آنها تقليد مي كنند .

والدين بايد در ابتداي امر خودشان ياد بگيرند كه چگونه زندگي و رفتار كنند تا بتوانند الگو هاي مناسبي براي فرزندان خود باشند .

يكي از مواردي كه به وفور مشاهده مي شود ترك تحصيلي نوجوانان است . از جمله دلايل ترك تحصيلي دانش آموزان  مشكلات خانوادگي و مشكلات كاري نوجوانان نمي توانند ادامه تحصيل بدهند هر چند بسيار باهوش باشند.

ترس از مدرسه نيز مي تواند يكي از عوامل ترك تحصيلي باشد هرچند اين دليل مي تواند  ب راحتي با مراجعه به روانشناسان متخصص بهبود و درمان شود . خانواده ها نقش اساسي در تشويق يا دلسرد كردن فرزندشان در رفتن به مدرسه دارند.

براي داستن بيشتر در مورد اين مسائل مي توانيد از طريق مشاوره تلفني با مشاوران متخصص كودك و نوجوان در ارتباط باشد.