اگر كسي پيگير درمان مشكلات دنداني خود بوده باشد، قطعا اصلاحات ارتودنسي ثابت و ارتودنسي متحرك را شنيده است. اين دو روش درمان نتايج تقريبا يكساني دارند اما در يك سري موارد با هم تفاوت‌هايي دارند و روند درمان در اين دو يكسان نيست. هر كسي با توجه به معيارهايي كه دارد و چيزهايي كه در طول درمان برايش مهم است، مي‌تواند يكي از اين روش‌ها را انتخاب كند. در اين مطلب ما به بررسي تفاوت‌هاي ارتودنسي ثابت و متحرك مي‌پردازيم.
تفاوت ارتودنسي ثابت و متحرك در اجزاي تشكيل‌دهنده دستگاه آن‌ها
قبل از ذكر تفاوت ارتودنسي ثابت و متحرك، ابتدا توضيح مي‌دهيم كه دستگاه مورداستفاده در هر يك از اين نوع ارتودنسي‌ها از چه اجزايي تشكيل شده‌اند.
دستگاه ثابت از قطعات كوچك فلزي به نام براكت تشكيل شده است كه به سطح دنداني متصل شده و توسط يك قوس فلزي به هم متصل مي‌شوند. اين قوس به براكت‌ها مي‌پيوندد و فشار مداوم بر روي آن‌ها وارد مي‌كند تا به تدريج دندان‌ها به موقعيت صحيح حركت كنند. براكت‌ها انواع مختلفي دارند: فلزي، شفاف، لينگوال. اما ويژگي مشترك در بين همه آن‌ها اين است كه ثابت هستند.
در مقابل دستگاه ارتودنسي متحرك از الاينرهاي نامرئي يا شفاف تشكيل مي‌شود. الاينرها آتل‌هاي متحركي هستند كه روي دندان‌ها قرار مي‌گيرند و همان عملكرد دستگاه‌هاي ثابت ارتودنسي را انجام مي‌دهند؛ يعني با اعمال فشار، موقعيت دندان‌ها را اصلاح مي‌كنند.
تفاوت ارتودنسي ثابت و متحرك
دستگاه‌هاي ارتودنسي متحرك، در اصلاح هر گونه مشكل دنداني اثربخشي يكساني با دستگاه‌هاي ثابت دارند دارند. به عبارت ديگر، تفاوت بين دستگاه هاي ثابت و متحرك در هدف (نتيجه درمان) نيست، بلكه در روش دستيابي به آن هدف است. در زير به توضيح اين تفاوت‌ها مي‌پردازيم تا بتوانيد تصميم بگيريد كه كدام روش درماني براي شما مناسب‌تر است.
تفاوت ارتودنسي ثابت و متحرك از نظر زيبايي‌شناختي
دستگاه ثابت: غالبا اولين نكته اي كه هر شخصي در هنگام ارزيابي تفاوت ارتودنسي ثابت و متحرك و مناسب‌تر بودن دستگاه ثابت يا متحرك در نظر مي‌گيرد، جنبه زيبايي‌شناختي آن است. از اين نظر، الاينرها نسبت به دستگاه‌هاي ثابت برتري دارند؛ زيرا وقتي دهان خود را باز مي‌كنيم از بيرون قابل مشاهده نيستند. اما براكت‌هاي ثابت چه از نوع فلزي باشند چه سراميكي و نامرئي تا حدودي قابل مشاهده هستند.
“در اين مورد، بريس‌هاي لينگوال استثنا هستند؛ زيرا در آن براكت‌ها بر روي قسمت لينگوال دندان‌ها (پشت دندان‌ها) قرار مي‌گيرند و از بيرون چندان قابل‌مشاهده نيستند.”
الاينرها: از نظر زيبايي الاينرها گزينه مناسب‌تري هستند. مي‌پرسيد چگونه؟ زيرا به جاي براكت‌هاي متصل به دندان، از پلاك‌هايي استفاده مي‌شود كه كاملا با آناتومي دندان‌ها مطابق است و به دليل شفاف بودن، تقريبا براي ديگران غيرقابل تشخيص است. اين ويژگي به شما اين امكان را مي‌دهد كه بدون اينكه كسي متوجه شود شما در حال درمان ارتودنسي هستيد، صحبت كنيد و لبخند بزنيد. اين براي كساني كه براي كساني كه مي‌خواهند ظاهر معمول خود را در طول درمان حفظ كنند بسيار عالي است.
تفاوت ارتودنسي ثابت و متحرك از نظر قابليت جابه‌جايي
دستگاه ثابت: قابليت جابجايي يكي ديگر از ويژگي هايي است كه بايد در تفاوت ارتودنسي ثابت و متحرك در نظر گرفته شود. همانطور كه گفتيم دستگاه‌هاي ارتودنسي ثابت را تا زماني كه درمان ارتودنسي به پايان نرسد نمي‌توانيم برداريم. غيرقابل جابه‌جايي بودن دستگاه ثابت معايبي دارد؛ مثلا اينكه نمي توان دستگاه را براي تمرين ورزشي كه خطر ضربه را در بر دارد برداشت. علاوه بر اين، بر موقعيت‌هاي ديگري از جمله بهداشت روزانه دندان‌ها يا مصرف برخي غذاها، تأثير منفي مي‌گذارد.
الاينرها: در مقابل الاينرها كاملا قابل‌جابجايي هستند. اين ويژگي، كار را بسيار آسان‌تر مي‌كند. شما مي‌توانيد هر زمان كه نياز داشتيد، مثلا براي غذا خوردن يا مسواك زدن، آن‌ها را برداريد.
“البته لازم به ذكر است كه متخصصان توصيه مي‌كنند كه الاينرها را حداقل به مدت 22 ساعت در روز روي دندان‌ها قرار دهيم تا تمام حركات مورد نظر را به درستي انجام دهند.”